Alergia

Alergia – jakie leki stosować?

Alergia to jedna z najczęstszych chorób cywilizacyjnych XXI wieku, która dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Szacuje się, że nawet co trzeci Polak zmaga się z różnymi postaciami alergii. Objawy alergii – takie jak kichanie, wodnisty katar, łzawienie oczu, czy swędzenie skóry – mogą znacząco obniżać komfort życia i utrudniać codzienne funkcjonowanie. Wczesne rozpoznanie choroby oraz odpowiednie leczenie mają kluczowe znaczenie dla poprawy jakości życia pacjentów.

Co to jest alergia?

Alergia to nadmierna reakcja układu odpornościowego na substancje, które u zdrowych osób nie wywołują żadnych objawów. Te substancje to tzw. alergeny – mogą nimi być pyłki roślin, roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt, grzyby, pokarmy, a nawet niektóre leki. Kontakt z alergenem powoduje uwolnienie histaminy – związku chemicznego odpowiedzialnego za reakcję zapalną organizmu. To właśnie histamina odpowiada za charakterystyczne objawy alergiczne.

Najczęstsze rodzaje alergii

Do najczęstszych postaci alergii zaliczamy:

• Alergiczny nieżyt nosa (sezonowy lub całoroczny) – objawia się kichaniem, katarem, zatkanym nosem, świądem i łzawieniem oczu.
• Alergię pokarmową – reakcje organizmu na spożycie określonych produktów (np. orzechy, mleko, jaja, gluten).
• Astmę alergiczną – przewlekłe zapalenie oskrzeli prowadzące do duszności, kaszlu, świszczącego oddechu.
• Atopowe zapalenie skóry (AZS) – swędzące zmiany skórne, często występujące u dzieci.
• Pokrzywkę alergiczną – wysypka i obrzęk skóry, mogące pojawić się nagle.

Leczenie alergii – jakie są możliwości?

Podstawą leczenia alergii jest eliminacja kontaktu z alergenem, czyli czynnikiem wywołującym reakcję uczuleniową. W teorii brzmi to prosto – wystarczy usunąć źródło problemu, aby objawy ustąpiły lub znacznie się zmniejszyły. Jednak w praktyce nie zawsze jest to takie łatwe.

Często alergeny są związane z rzeczami lub istotami, które mają dla nas dużą wartość emocjonalną. Osoba uczulona na sierść kota niekoniecznie chce rozstać się ze swoim ukochanym pupilem. Uczulenie na rośliny doniczkowe nie powstrzymuje pasjonatów domowej zieleni przed ich hodowlą. A Alergia na roztocza kurzu domowego nie sprawia, że łatwo rezygnujemy z ulubionej poduszki, materaca czy puchowej kołdry.

W takich przypadkach całkowite wyeliminowanie alergenu bywa niemożliwe lub zwyczajnie zbyt trudne emocjonalnie. Wówczas konieczne jest znalezienie kompromisu – połączenie unikania ekspozycji na alergen z odpowiednio dobranym leczeniem farmakologicznym oraz działaniami profilaktycznymi.

Przykładowo:

• Przy alergii na roztocza pomocne mogą być pokrowce antyalergiczne, częste pranie pościeli w wysokiej temperaturze oraz oczyszczacze powietrza.

• W przypadku alergii na sierść – regularne kąpiele i wyczesywanie zwierzaka, ograniczenie jego dostępu do sypialni czy stosowanie filtrów HEPA w odkurzaczu.

• Dla alergików uczulonych na pyłki roślin ważne jest monitorowanie stężenia pyłków i unikanie spacerów w okresie ich największego natężenia.

W leczeniu alergii stosuje się różne grupy leków, w zależności od nasilenia objawów oraz ich przyczyny. Najczęściej wykorzystywane są:

1. Leki przeciwhistaminowe

Leki te blokują receptory histaminowe H1, ograniczając objawy takie jak kichanie, świąd, łzawienie i katar. Nowoczesne leki przeciwhistaminowe drugiej generacji (np. desloratadyna, feksofenadyna, bilastyna) są dobrze tolerowane i nie powodują senności, co było częste w przypadku starszych preparatów.

Stosuje się je w leczeniu:

• sezonowego i całorocznego alergicznego nieżytu nosa,
• pokrzywki,
• alergii skórnych,
• reakcji na pyłki, kurz, sierść.

2. Sterydy donosowe

W przypadku przewlekłego lub nasilonego kataru siennego skuteczne są glikokortykosteroidy donosowe – takie jak mometazon czy flutikazon. Działają przeciwzapalnie, zmniejszając obrzęk błony śluzowej nosa i ilość wydzieliny. Mają działanie miejscowe, przez co rzadziej powodują działania niepożądane.

W przypadku astmy stosuje się również wziewne steroidy, które redukują stan zapalny w oskrzelach i zapobiegają zaostrzeniom choroby.

3. Leki przeciwleukotrienowe

Stosowane szczególnie w leczeniu astmy i alergicznego nieżytu nosa. Leki takie jak montelukast hamują działanie leukotrienów – substancji zaangażowanych w reakcję zapalną. Mogą być stosowane razem z lekami przeciwhistaminowymi.

4. Leki miejscowe

W przypadku objawów ocznych i skórnych stosuje się:

• krople do oczu z lekiem przeciwhistaminowym lub stabilizatorem komórek tucznych (np. olopatadyna, ketotifen),
• maści i kremy przeciwzapalne (w tym steroidowe) do leczenia atopowego zapalenia skóry i pokrzywki.

Odczulanie (immunoterapia alergenowa)

Jedną z nowoczesnych metod leczenia alergii jest immunoterapia swoista, czyli odczulanie. Polega na stopniowym podawaniu pacjentowi niewielkich dawek alergenu, aby organizm przyzwyczaił się do jego obecności. Terapia trwa od 3 do 5 lat i jest szczególnie skuteczna w leczeniu:

• alergii na pyłki traw i drzew,
• roztocza kurzu domowego,
• alergii na jad owadów.

Odczulanie może być prowadzone w formie zastrzyków, tabletek lub kropli podjęzykowych.

Kiedy udać się do lekarza?

Jeśli objawy alergii utrzymują się przez dłuższy czas, są nasilone lub nawracające, warto skonsultować się z lekarzem – najlepiej alergologiem. Specjalista może zlecić wykonanie testów alergicznych (skórnych lub z krwi), które pozwolą określić dokładny rodzaj alergii i dobrać odpowiednią terapię.

W przypadku konieczności uzyskania recepty na leki przeciwalergiczne lub kontynuacji leczenia, można skorzystać z teleporady i e-recepty online. Serwis recepta-l4.com.pl umożliwia szybkie i wygodne uzyskanie recepty bez wychodzenia z domu – nawet w kilka minut.

Podsumowanie

Alergia to przewlekła choroba, która może znacząco wpływać na codzienne życie, ale dzięki nowoczesnym metodom diagnostyki i leczenia możliwe jest skuteczne kontrolowanie jej objawów. Wczesne rozpoznanie alergii i zastosowanie odpowiednich leków – przeciwhistaminowych, steroidowych czy immunoterapii – pozwala na normalne funkcjonowanie i poprawę komfortu życia.

Nie lekceważ objawów alergii – jeśli zauważasz je u siebie lub u swoich bliskich, skorzystaj z konsultacji lekarskiej i zadbaj o odpowiednie leczenie.